W ciągu wieków Chorwacja wielokrotnie znajdowała się na rozdrożu cywilizacyjnym. O wpływy na tych ziemiach rywalizowało między sobą zarówno Cesarstwo Franków z bizantyńskim odpowiednikiem, jaki i chrześcijańska Europa z muzułmańską Turcją, a także Zachód z komunistycznym blokiem wschodnim. Obecnie polityczny kurs kraju jest jasny. W 2011 roku Chorwacja podpisała traktat akcesyjny o przystąpieniu do Unii Europejskiej, które nastąpi 1 lipca 2013.

W starożytności tereny dzisiejszej Chorwacji wchodziły w skład rzymskiej prowincji, a zamieszkujące je plemiona Ilirów uległy romanizacji. Split w Dalmacji stał się nawet siedzibą cesarza Dioklecjana, który osiadł w tamtejszym pałacu, po wycofaniu się z życia publicznego.

Chorwaci, jako jedno z południowosłowiańskich plemion, przybyli na te ziemie w VI wieku. W wieku X utworzyli królestwo, które utrzymywało kontakty z papieżami rzymskimi i europejskimi władcami. W następnych wiekach Chorwacja zachowała ciągłość swej państwowości, jednak pod berłem węgierskich, a potem austriackich dynastii. Przejściowo część ziem znalazła się również pod panowaniem tureckim. Ostatecznie pełną suwerenność i niezależność Chorwacja osiągnęła w roku 1990.

Kulturalnie

Chorwacja jest krajem zróżnicowanym wewnętrznie, a co za tym idzie – bogatym kulturowo. Od najdawniejszych dziejów zaznaczały się tu wpływy wielu sąsiednich obszarów, tworząc intrygującą mieszankę kultury śródziemnomorskiej, słowiańskiej i zachodnioeuropejskiej.

Północna część państwa chorwackiego kulturowo podobna jest do naszej ojczyzny. Z kolei w części nadmorskiej można zaobserwować wyraźne wpływy śródziemnomorskie, zwłaszcza w stylu życia i potrawach.

Niewielka Chorwacja może poszczycić się cennymi zabytkami, z których kilka widnieje na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Katedra św. Jakuba w Szybeniku to największa na świecie świątynia wybudowana z samego kamienia, bez użycia spoiwa. Na prestiżowej liście znalazł się również Dubrownik, historyczne miasto-republika Dalmacji, z piękną starówką i unikatowymi fortyfikacjami.

Największym centrum kulturalnym kraju jest oczywiście jego stolica – Zagrzeb. Już w XVIII wieku otwarto tu pierwszy chorwacki teatr. Początkowo występowali w nim artyści z Austrii i Niemiec, potem krajowi wykonawcy. W stolicy powstało też Narodowe Iliryjskie Towarzystwo Śpiewacze.

Wiosna to w Chorwacji sezon imprez kulturalnych. Do najważniejszych z nich należy: Festiwal w Dubrowniku, Wieczory Muzyczne w kościele św. Donata w Zadarze, Festiwal Filmowy w Puli, Karnawał w Rijece. Wart polecenia jest majowy Tydzień Tańca Współczesnego, natomiast w okresie wakacyjnym Zagrzebskie Wieczory Letnie.

Warto zobaczyć

Dubrownik – „perła Adriatyku”, nazwę zawdzięcza wspaniałej architekturze, malowniczości miejsc i pogodnej atmosferze. Panorama miasta położonego na wchodzącym w morze cyplu, z mozaiką terakotowych dachów, otoczonych masywnymi murami to widok bajeczny. Starówka Dubrownika z jej kamiennymi domami i ulicami (wśród nich najpiękniejszą ulicą Chorwacji – Stradun) została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Zadar – kolejne miasto pięknego dalmackiego wybrzeża. Stawiane na równi z Dubrownikiem. Rzymskie forum, kościół przedromański św. Donata, brama Porta Terraferma oraz klasztor franciszkanów z XVI w., to najciekawsze z jego licznych zabytków.

Park Narodowy Jeziora Plitwickie – urok tego miejsca tkwi w bliskości natury, odprężającym szumie wody i pięknie krajobrazu. Kilkanaście jezior turkusowej barwy, biel otaczających ich skał oraz dziesiątki wodospadów tworzą niezapomnianą kompozycję. Park doceniło UNESCO, wpisując go na listę dziedzictwa przyrodniczego.

Chorwackie wybrzeże oprócz słonecznej pogody i czystego morza oferuje różnego rodzaju plaże. Plaża Donja Luka położona na skraju piniowego lasu zachwyca piaskowymi zatoczkami. Mieszanka krajobrazu górskiego i morskiego tworzy niepowtarzalną aurę i uatrakcyjnia wypoczynek.

Czy wiesz, że:

• ponad 30 plaż chorwackiego wybrzeża uzyskało certyfikat „Niebieskiej Flagi”. („Błękitna Flaga” jest międzynarodowym certyfikatem przyznawanym kąpieliskom, spełniającym najwyższe kryteria w zakresie ochrony środowiska i bezpieczeństwa). To wspaniała wiadomość dla miłośników plażowania, szczególnie w połączeniu z udowodnioną informacją, że Adriatyk u wybrzeży chorwackich, jest najczystszym morzem na świecie.
• Chorwacja to miejsce uprawy lawendy i rozmarynu.
• Olejki zapachowe produkowane z tych roślin to jedne z popularniejszych pamiątek lub upominków, przywożonych z Chorwacji.
• Nazwa „krawat” wywodzi się od słowa „Chorwat”.
• „Croate” po francusku znaczy „Chorwat”, a stąd do „cravate” (fr. „krawat”) droga niedaleka. Kolorowe, jedwabne chusty, noszone przez chorwackich oficerów, zwróciły uwagę samego króla Francji Ludwika XIV, który zapoczątkował modę na ten element stroju i spopularyzował nazwę „cravate”.
• W niewielkim klasztorze franciszkańskim w Zaostrogu, znajduje się obraz z XVIII wieku, przedstawiający dalmatyńczyka, potwierdzający pochodzenia tej rasy psów.

fot. Tambako the Jaguar/flickr CC